Medya Planlaması Sağlık İletişiminin Başrol Oyuncularından

Sağlık sektörü, yatırım alanları içinde ciddi yere sahip güçlü bir sektör. Sektörün dinamikleri ve yüksek etik standartlara bağlılığı ise bu alanı diğerlerinden keskin biçimde ayırıyor. Tıpkı diğer sektörlerde olduğu gibi sağlık sektöründe de toplumu ortaya çıkarılan işin içtenliğine ikna etmek ancak yeterli sosyal etkileşim ve düzgün planlanmış bir sağlık iletişimi stratejisi ile mümkün. Dünyada hızla önem kazanan sağlık iletişimi, birçok farklı disiplinin bir arada çalıştığı bu sektörün halkaları arasında yapıştırıcı görevi görüyor. Sektörün tüm öğelerini bir arada tutmanın etkin yollarını aramanın yanında sektörün topluma dönük yüzünü de yine sağlık iletişimcileri oluşturuyor.

Sağlık Tanımının Kapsamı Genişliyor

Sağlık, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayımladığı bültende “herhangi bir hastalık ve güçsüzlük halinin olmaması ve bedenen, ruhen ve sosyal bakımdan tam bir iyi olma durumu” olarak tanımlanıyor. Yine bu kavramın bir uzantısı olarak toplum sağlığı, toplum içinde yaşayan bireylerin fiziksel ve ruhsal yönden iyi olma durumları ile birbirleri arasında normal ilişkiler kurabilme yetilerinin muhafazası anlamına geliyor. Tüm tanımların ötesinde sağlık ve sağlıklı olma hali herkesin yaşam boyu sahip olmak istedikleri yegâne unsur, bir anlamda hayatın devamlılığı için temel ilke olarak görülebilir.

Sağlık İletişimi Önemini Adından Alıyor

Gerek bireysel gerekse toplum sağlığının, korunması ve iyileştirilmesi gereken temel unsur olduğu düşünüldüğünde sağlık sektörünün her alanında konumlanan kişi ve kuruluşlara çok büyük sorumluluklar düşüyor. Bu sorumluluğu paylaşanlar ilk etapta araştırıcılar ve uygulayıcı konumundaki sağlık profesyonelleri olarak düşünülse de bileşenlerin daha fazla olduğunu unutmamak gerekiyor. Zira sektörün büyümesi, sağlık alanında yapılan araştırmaların ve yatırımın gün geçtikçe artması, sağlık alanında yeni profesyonel alanlar ortaya çıkarıyor. Sektörün öğelerinin artması ve toplumun sağlık konusunda bilinçlenmesi ile gerek sağlık sektörü mensupları ve sağlık profesyonelleri arasında gerekse sektör ile toplum arasında iletişimin rolü artıyor. Araştırma, üretim ve uygulama gibi tüm alanlarında büyük titizlik ve ciddi etik yükümlülükler gerektiren sağlık sektörü, iletişim ve medya planlaması konusunda da özel bir öneme sahip. Bu önemi sektörün ait olduğu kavramdan, yani sağlıktan aldığını söyleyebiliriz.

Medya Planlaması Uzmanlık Gerektiriyor

Medya planlamasını medyanın kullanım kılavuzu olarak adlandırmak yanlış olmaz. Sağlık iletişimi gibi hassas bir alanda medya planlaması yapmak bu konuda ciddi bir donanım sahibi olmayı gerektiriyor. Doğru mesajın doğru kişilere ulaştırılması ve mesajın yine doğru biçimde anlaşılması medya planlayıcının temel sorumluluklarını oluşturuyor. Bu noktada, medya planı yapacak profesyonellerin hedef kitle belirleme konusunda başarı elde etmeleri toplumun ve sektör çalışanlarının beklentileri ve algılarını çok iyi tartabilen, sağduyulu kişiler olma zorunluluğunu doğuruyor. Medya planlamasında başarılı iş çıkarmanın şartlarından biri hedef kitleye ulaştırılacak mesajın doğru ve etkili olması. İletilen mesajın etkisini belirleyen faktörlerin başında ise ne denli yaratıcı bir zihinden çıktığı geliyor. Diğer alanlarda yaratıcılığın sınırlarını daha geniş tutmak mümkün olabilirken, konu sağlık iletişimi olduğunda birçok kısıt gerek yaratıcı fikirler gerekse halka arz yöntemlerinde keskin sınırlar çiziyor. Bu sınırlar içinde daha dar hareket alanında etkin iş çıkarmak ise tamamen sağlık iletişimi ajanslarının ve medya planlaması uzmanlarının becerilerine kalıyor.

Sağlık İletişimi Ciddi Bir İş

Güncel yasalar ve etik ölçütlere sıkı sıkıya bağlı olan sağlık iletişimi alanı birçok kısıtın etkisi altında gibi görünse de, son yıllarda ciddi atılımlar gösteriyor. Sağlık iletişimi ve medya planlaması konusunda artan başarılar hem dünyada hem de Türkiye’de ön plana çıkan isimleri ödüllendiriyor. Bunun yanında, sürekli artan beklenti ve sektörün dinamiği bu alanda çalışan tüm bireyleri daha fazla yaratıcı olmaya ve odakları belirlerken daha dikkatli davranmaya itiyor.

Medya Planlaması Önem Kazanıyor

Medya planlaması tüm alanlarda olduğu gibi sağlık iletişiminde de git gide önemini artırıyor. Sağlık alanında yanıltıcı bilgiden uzak ve efektif reklamların yapılması medya planlamasının ne denli başarılı olduğunu yansıtan önemli bir ölçüt olarak görülüyor. Hedef kitleye aktarılan mesajın hem diğerlerinden farklı –fark yaratan- hem de etik ve yasal yükümlülüklere uygun olması medya planlamasının kapsamını genişletiyor. Atılan her adımda gösterilmesi gereken hassasiyetin artması planlamayı ciddi bir ekip işi haline dönüştürüyor. Daha az kişinin profesyonel bilgiye sahip olduğu sağlık alanı bu anlamda ciddi bir iletişim uzmanlık dalı olarak ortaya çıkıyor. Uygun planlama istenen sonuca en hızlı ve kolay ulaşımın anahtarı oluyor. Başarıya giden yolda sıkı araştırma, güçlü bir ekip koordinasyonu, geniş bir iletişim ve sağlık bilgisi olmazsa olmazlar arasında sayılırken, sağlık sektörünün ve toplumun nabzını en iyi tutan en doğru işin altına imzasını atıyor.

Sağlık İletişimi Stratejisi Birçok Bileşen Üzerinde Yükseliyor

Sağlık iletişimi stratejisi oluştururken birçok bileşenin bir arada değerlendirilmesi gerekiyor. Topluma iletilmesi gereken mesaj ile sağlık profesyonellerine iletilecek mesajlar birbirlerinden farklılık gösterebiliyor. Yine topluma iletilecek mesaj aynı zamanda sağlık profesyonellerinin uygun gördüğü çerçeve içinde tutuluyor. Böylece etik problemlerin önüne geçilmiş ve mesajın doğruluğu teyit edilmiş oluyor. Özellikle mesajın topluma iletilmesi noktasında toplumun hassasiyetleri, bağlı oldukları kültürel ve ahlaki değerler hatta espri anlayışları ve olayları algılama biçimlerinin tayini önemli unsurlar olarak ön plana çıkıyor. Tüm bu detayların doğru analizi ve bu analizin işe dönüştürülmesi iletişim uzmanlarının sorumluluk alanına giriyor. İyi bir sağlık iletişimi planı ve medya planlaması tüm bu öğelerin eşzamanlı denetimi ve sentezi ile gerçekleşiyor.

Ozan Ezgi Berberoğlu

Farmaskop / Sağlık İletişim Eki - 2012